Intercollegiale visitatie draagt bij aan betere voorbereiding

Voorbereiding op rampen en crises staat in alle sectoren volop in de belangstelling. Ook in de zorgsector. Met het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO ‘De zorgsector aantoonbaar voorbereid op rampen en crises kunnen zorgorganisaties beoordelen of zij voldoende zijn voorbereid om in dergelijke situaties patiënten de juiste zorg te bieden. Dit kwaliteitskader is begin dit jaar aan de zorgsector gepresenteerd.

In het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO is bijeengebracht welke prestaties en normen minimaal gelden bij de voorbereiding op continuïteit van zorg tijdens crisissituaties. Het voldoen aan deze prestaties en normen uit het kader geeft zorginstellingen aantoonbaar inzicht in de mate van hun voorbereiding. Naast de beschrijving van normen bevat het kader twee praktische instrumenten waarmee organisaties kunnen toetsen in welke mate zij adequaat zijn voorbereid. Dit is een smart checklist om een audit uit te kunnen voeren binnen de zorginstelling en de stand van zaken in de voorbereiding te beoordelen. Voor uitgebreidere beoordeling is er een visitatiemodel ontwikkeld voor intercollegiale toetsing. Bij het uitvoeren van de intercollegiale toetsing wordt gebruik gemaakt van een landelijke pool van visiteurs. Voor hen is een speciale training ontwikkeld. Inmiddels zijn in juni en oktober twee trainingen gehouden en zijn de eerste intercollegiale toetsingen uitgevoerd.

Gert-Jan Ludden, projectleider Crisisbeheersing en OTO bij het Traumacentrum Midden Nederland volgde in juni de eerste training voor visiteurs en heeft inmiddels al twee visitaties uitgevoerd. ”In september en oktober zijn in de regio Utrecht (Midden Nederland) de eerste twee intercollegiale visitaties uitgevoerd bij het Meander Medisch Centrum in Amersfoort en het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. De visitaties zijn voorbereid en uitgevoerd volgens de richtlijnen en normen zoals vastgelegd in het landelijk kwaliteitskader crisisbeheersing en OTO en het door het ROAZ Midden Nederland goedgekeurde regionale implementatieplan van dat kwaliteitskader.

De visitaties zijn in een positieve en harmonieuze sfeer verlopen en inmiddels zijn de visitatierapporten afgerond. Zowel de gevisiteerde ziekenhuizen als de leden van de visitatiecommissie zijn van mening dat deze audit een positieve bijdrage levert in het nog beter voorbereid zijn op grootschalige rampen en crisissituaties. De visitatiecommissie constateert niet alleen wat er op dit terrein goed gaat binnen de zorginstelling, maar legt met name de nadruk op die aspecten waar nog verbetering noodzakelijk is en doet daartoe ook aanbevelingen. Meestal betreft het hier aandachtspunten die ook reeds uit de zelfevaluatie zijn gebleken.

De voorbereiding en uitvoering van de visitatie is een serieuze aangelegenheid die niet mag worden onderschat. Het vergt veel voorbereiding en ook een adequate nazorg. Het is dan ook van essentieel belang goed te investeren in de samenstelling, deskundigheid en opleiding van de visitatiecommissie. In onze regio hebben wij er voor gekozen een zeer ervaren voorzitter de kar te laten trekken, ondersteund door een secretaris die in staat is professionele verslaglegging te doen. Beiden aangevuld in de commissie met inhoudelijke expertise vanuit de GHOR en het OTO stimuleringsprogramma, lijkt dit een goede formule te zijn.

Inmiddels gaan wij verder met de voorbereidingen van de visitaties bij de GGD-en die in de planning staan. De ervaringen uit de eerste twee visitaties zullen daarin zeker worden meegenomen.”
 

Martine Peppelenbos, coördinator GROP bij GGD IJsselland was in oktober deelnemer aan de tweede training Kwaliteitsvisitatie voor visiteurs. “Op 16 oktober 2013 vond de training ‘Kwaliteitsvisitatie voor visiteurs’ plaats. In het mooie decor van Grand Hotel Karel V in Utrecht. Kwaliteit! Daar hebben ze in dit hotel in elk geval een neus voor. Een bont gezelschap van aanwezigen: de landelijk projectleider OTO van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), coördinatoren van de regionale acute zorgnetwerken, calamiteitencoördinatoren (of crisiscoördinatoren, allerlei benamingen voor soortgelijke functies), een Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg (ACGZ) en een Officier van Dienst Geneeskundig (OvDG) van de GHOR, coördinatoren van het Ziekenhuis Rampenopvangplan (ZiROP) en ik, als coördinator van het GGD Rampenopvangplan (GROP). Het is de crisis die ons bindt, zoveel is na het voorstelrondje wel duidelijk. En dat we allen, de taken en verantwoordelijkheden die we als organisaties hebben op dat gebied, zo goed mogelijk proberen in te vullen. De reden dat we hier bij elkaar zitten, is dat visitaties ons daarbij gaan helpen.

Er is de laatste jaren binnen de crisisbeheersing en rampenbestrijding veel in beweging, met name ook in de wereld van de ziekenhuizen en GGD’en. Landelijke stimuleringsmiddelen om de voorbereiding van deze organisaties op een crises of ramp te verbeteren, allerhande rampenopvangplannen en activiteiten op het gebied van opleiden, trainen en oefenen (OTO). We krijgen gedurende de dag een goed inzicht in het wel en wee van visitaties. Uitgangspunten, definities, de rol van de visiteurs, het houden van visitatiegesprekken, het borgen van de resultaten om er uiteindelijk beter van te worden. Leuk en leerzaam om hier met elkaar mee bezig te zijn. Er wordt serieus gewerkt, ervaringen uitgewisseld, maar er wordt ook veel gelachen. De sfeer is goed! Een belangrijk vertrekpunt, omdat we het samen moeten doen en onderling vertrouwen de basis is om gezamenlijk stappen voorwaarts te zetten.

De dag sluit af met een drankje in de kelder van het hotel en met het voornemen om snel de eerste visitatiebezoeken te plannen. Ziekenhuizen bij GGD’en op de koffie of andersom. Het belooft een leerzaam traject te worden.”